Gujarat State Information in Gujarati ગુજરાત રાજ્ય વિશે માહિતી: ગુજરાત રાજ્ય ભારતમાં જન્મેલા અનેક મહાપુરુષોના જન્મસ્થળ તરીકે ઓળખાય છે. ગુજરાત રાજ્યની ઉત્તર અને પશ્ચિમ સરહદોને આંતરરાષ્ટ્રીય સરહદો કહેવામાં આવે છે. દેશનું સૌથી મોટું રાજ્ય, રાજસ્થાન, ઉત્તરમાં ગુજરાત, દક્ષિણપૂર્વમાં મધ્ય પ્રદેશ અને મહારાષ્ટ્ર રાજ્ય અને દક્ષિણમાં દમણ, દીવ અને દાદરા કેન્દ્રશાસિત પ્રદેશથી ઘેરાયેલું છે.
અમદાવાદ ગુજરાતનું સૌથી મોટું શહેર છે. ગાંધીનગર ગુજરાત રાજ્યનું પાટનગર છે. રાજધાની ગાંધીનગરનું નામ મહાત્મા ગાંધીના નામ પરથી રાખવામાં આવ્યું છે. ગુજરાત રાજ્યનું ક્ષેત્રફળ 116024 ચોરસ કિલોમીટર છે. ગુજરાત રાજ્યની સંસ્કૃતિ અને પરંપરાગત વારસો ખૂબ સમૃદ્ધ છે, કારણ કે ભારતના ઘણા પ્રખ્યાત લોકો અહીં જન્મ્યા હતા, આવા પ્રખ્યાત લોકોનું જન્મસ્થળ હોવાને કારણે, ગુજરાત સાંસ્કૃતિક અને આંતરસાંસ્કૃતિક વારસાથી સમૃદ્ધ હોવાનું કહેવાય છે.
ગુજરાત રાજ્ય વિશે માહિતી Gujarat State Information in Gujarati
| Location | પશ્ચિમ ભારત, અરબી સમુદ્રની સરહદ |
| Capital | ગાંધીનગર |
| Area | 196,024 sq. km |
| Population | ~70 million (2021) |
| Languages | ગુજરાતી, હિન્દી, અંગ્રેજી |
| Economy | ઉત્પાદન, કાપડ, પેટ્રોકેમિકલ્સ |
| Festivals | નવરાત્રી, દિવાળી, ઉત્તરાયણ |
| Attractions | સોમનાથ મંદિર, ગીર જંગલ, સૂર્ય મંદિર (મોઢેરા) |
| Cuisine | શાકાહારી, ઢોકળા, થેપલા |
| Culture | વાઇબ્રન્ટ કળા, સંગીત, નૃત્ય, હસ્તકલા |
મહાપુરુષોના જન્મસ્થળ
ગુજરાત પશ્ચિમ ભારતમાં સ્થિત સૌથી મોટા અને સૌથી મહત્વપૂર્ણ રાજ્યોમાંનું એક છે. ગુજરાત રાજ્ય ભારતમાં જન્મેલા અનેક મહાપુરુષોના જન્મસ્થળ તરીકે ઓળખાય છે. રાષ્ટ્રપિતા મહાત્મા ગાંધી, દેશના લોખંડી પુરુષ તરીકે જાણીતા સરદાર વલ્લભભાઈ પટેલ અને ભારતના વર્તમાન માનનીય વડાપ્રધાન શ્રી નરેન્દ્ર મોદીનો જન્મ ભારતમાં થયો હતો.
પાટનગર
અમદાવાદ ગુજરાતનું સૌથી મોટું શહેર છે. અમદાવાદ ગુજરાતનું સૌથી મોટું શહેર હોવાનો ખિતાબ પણ ધરાવે છે. ગાંધીનગર ગુજરાત રાજ્યનું પાટનગર છે. રાજધાની ગાંધીનગરનું નામ મહાત્મા ગાંધીના નામ પરથી રાખવામાં આવ્યું છે. ગુજરાત રાજ્યનું ક્ષેત્રફળ 116024 ચોરસ કિલોમીટર છે. ગુજરાત રાજ્યમાં બોલાતી મુખ્ય ભાષા ગુજરાતી છે.
ગુજરાત રાજ્યનો સ્થાપના દિવસ
ભારતનો પ્રાચીન ઈતિહાસ: 1લી મેના રોજ ગુજરાતના લોકો ભેગા થાય છે અને ગુજરાત સ્થાપના દિવસની ઉજવણી કરે છે. ભારતની આઝાદી સમયે, ગુજરાત રાજ્ય મહારાષ્ટ્રનો એક ભાગ હતું. એવું કહેવાય છે કે ગુજરાતની સ્થાપના 1 મે 1960 એડી. પ્રાચીન સમયમાં મહારાષ્ટ્ર અને ગુજરાત અલગ રાજ્યો ન હતા, બંનેનો મુંબઈમાં સમાવેશ થતો હતો. 1 મે, 1960 ના રોજ, બંને અલગ થઈ ગયા અને સ્વતંત્ર રાજ્યો જાહેર કરવામાં આવ્યા. તેથી જ 1લી મેના રોજ ગુજરાત દિવસ અને મહારાષ્ટ્ર સ્થાપના દિવસ ઉજવવામાં આવે છે. આમ, મહારાષ્ટ્ર અને ગુજરાતને સ્વતંત્ર રાજ્યો જાહેર કર્યાને લગભગ 50 વર્ષ વીતી ગયા છે.
ગુજરાત રાજ્યનો રાજકીય ઈતિહાસ
1 મે 1960ના રોજ, ગુજરાત રાજ્ય અને મહારાષ્ટ્ર રાજ્ય એકબીજાથી અલગ થઈ ગયા અને ગુજરાત અને મહારાષ્ટ્રને અલગ-અલગ વિધાનસભા મતવિસ્તારો સાથે વિભાજિત કરવામાં આવ્યા. ગુજરાત રાજ્યમાં કુલ 152 વિધાનસભા બેઠકો છે. 2012માં યોજાયેલી ચૂંટણીમાં ભાજપ સરકારને 114 બેઠકો, કોંગ્રેસની સરકારને 61 બેઠકો અને અન્ય પક્ષોને માત્ર 6 બેઠકો મળી હતી.
અખિલ ભારતીય વડાપ્રધાન શ્રી નરેન્દ્ર મોદીએ લગભગ 14 વર્ષ સુધી ગુજરાતના મુખ્યમંત્રી તરીકે સેવા આપી હતી. મુખ્ય પ્રધાન તરીકે સેવા આપ્યા પછી, તેઓ વડા પ્રધાન પદ માટે ચૂંટાયા હતા. શ્રી નરેન્દ્ર મોદીની પ્રતિભા જોઈને તેમને પણ ભાજપમાંથી ટિકિટ મળી અને તેઓ ભારતના વરિષ્ઠ વડાપ્રધાન બન્યા.
ગુજરાતના પડોશી રાજ્યો અને જિલ્લાઓ
ગુજરાત રાજ્યની ઉત્તર અને પશ્ચિમ સરહદોને આંતરરાષ્ટ્રીય સરહદો કહેવામાં આવે છે. ગુજરાત રાજ્યની ભૌગોલિક સીમાઓ વિશાળ અરબી સમુદ્રની નજીક ક્યાંય નથી. એટલું જ નહીં, દેશનું સૌથી મોટું રાજ્ય રાજસ્થાન ગુજરાતના ઉત્તરમાં, મધ્યપ્રદેશ દક્ષિણ-પૂર્વમાં અને મહારાષ્ટ્ર રાજ્ય અને દક્ષિણમાં દમણ, દીવ અને દાદરા જેવા કેન્દ્રશાસિત પ્રદેશો આવેલા છે.
ગુજરાત એ ભારતના ઉત્તર-પશ્ચિમ ભાગમાં સ્થિત એક રાજ્ય છે, જે ભારતના પડોશી દેશો પાકિસ્તાન, રાજસ્થાન, મધ્યપ્રદેશ, મહારાષ્ટ્ર અને કેન્દ્રશાસિત પ્રદેશ દમણ દીવ દાદરા સાથે જોડાયેલું છે. શહેર હવેલીને મળે છે.
વાસ્તવમાં, ગુજરાતના જિલ્લાઓ પડોશી રાજ્યોના સરહદી જિલ્લાઓને સ્પર્શે છે, જેમ કે ઉત્તરમાં રાજસ્થાનના જિલ્લાઓ, પૂર્વમાં મધ્ય પ્રદેશના જિલ્લાઓ અને દક્ષિણમાં મહારાષ્ટ્રના જિલ્લાઓ અને બાકીની સરહદ પાકિસ્તાનઅને અરબી સમુદ્રને સ્પર્શે છે.
ગુજરાતમાં જિલ્લાઓ
ગુજરાતમાં કુલ 33 જિલ્લાઓ છે, કચ્છ સૌથી મોટો જિલ્લો છે જ્યારે ડોંગ સૌથી નાનો જિલ્લો છે, કચ્છનો વિસ્તાર 45652 ચોરસ કિમી અને વસ્તી લગભગ 21 લાખ છે, ડોંગનો વિસ્તાર 1764 ચોરસ કિમી છે અને આશરે 2 લાખની વસ્તી.
ગુજરાતનો વિસ્તાર અને રાજ્યની વસ્તી
ભારતના પૂર્વ કિનારે આવેલા ગુજરાત રાજ્યને મહાપુરુષોની ભૂમિ કહેવામાં આવે છે. વિસ્તારની દૃષ્ટિએ ગુજરાત રાજ્યનું ક્ષેત્રફળ આશરે 116024 ચોરસ કિલોમીટર છે. એટલું જ નહીં ગુજરાતની કુલ વસ્તી 6 કરોડથી વધુ છે. ભારતના ઘણા મહાન અને પ્રખ્યાત લોકોનો જન્મ ગુજરાત રાજ્યમાં થયો હતો, જેમાં મુખ્ય રીતે મહાત્મા ગાંધી, સરદાર વલ્લભભાઈ પટેલ અને હાલમાં ભારતના વરિષ્ઠ અને માનનીય વડાપ્રધાન શ્રી નરેન્દ્ર મોદીનો સમાવેશ થાય છે.
ગુજરાત રાજ્યમાં બોલાતી ભાષા
ગુજરાત રાજ્યમાં અનેક પ્રકારની ભાષાઓ બોલાય છે, પરંતુ ગુજરાત રાજ્યમાં બોલાતી મુખ્ય ભાષા ગુજરાતી છે. ગુજરાત રાજ્યમાં ગુજરાતી ભાષા ઉપરાંત હિન્દી, અંગ્રેજી વગેરે ભાષાઓ બોલાય છે. જો તમે ગુજરાતમાં જશો તો તમને ત્યાં જોવાલાયક અનેક સ્મારકો જોવા મળશે, તમને ગુજરાત રાજ્યની ખૂબ મજા આવશે.
ગુજરાત રાજ્યનું પ્રિય ભોજન
આપણે બધા જાણીએ છીએ કે, આપણું રાજ્ય ગુજરાત તેના ખોરાક માટે વિશ્વ પ્રસિદ્ધ છે. ગુજરાતી ફૂડ ખૂબ જ સ્વાદિષ્ટ હોય છે અને એટલે જ તમને ભારતની કોઈપણ હોટલમાં અન્ય રાજ્યોનું ફૂડ મળે કે ન મળે, પરંતુ ગુજરાત રાજ્યનું મનપસંદ ફૂડ ચોક્કસ મળશે.
ચાલો જાણીએ કે ગુજરાત રાજ્યનું ફેવરિટ ફૂડ કયું છે? ફરસાદ, મીઠાઈઓ, શાકભાજી (ઓંધી અને પોક), વિવિધ પ્રકારની મીઠી અને ખાટી ચટણી, અથાણું અને પાપડ એ ગુજરાતનો પ્રિય ખોરાક છે. ખમણ, ઢોકળા, ખાંડવી વગેરે ફરસાદ હેઠળ આવે છે.
ગુજરાતની વિશેષતાઓ
ગુજરાત રાજ્ય પશ્ચિમ ભારતમાં સ્થિત ભારતનું એક મુખ્ય રાજ્ય છે. અહીંની સાંસ્કૃતિક વિશેષતાઓ તેમની વિવિધતા, રંગીનતા અને ઐતિહાસિક મહત્વ માટે પ્રખ્યાત છે. અહીંના લોકોની ભાષા ગુજરાતી છે અને તેમનું વિશેષ ધ્યાન ધર્મ, સાહિત્ય, કારીગરી અને ખાણીપીણી પર છે. ગુજરાતી સાહિત્ય અને સંસ્કૃતિ અપાર સમૃદ્ધિનું ઉદાહરણ છે.
ગુજરાતની પ્રખ્યાત પરંપરા
ગુજરાતની સંસ્કૃતિમાં મુખ્યત્વે ગ્લાસ વર્કનો સમાવેશ થાય છે અને ‘ગરબા’ અને ‘રાસ’ નૃત્યો સમગ્ર ભારતમાં પ્રખ્યાત છે. રાજ્યના સૌથી પ્રસિદ્ધ લોકનૃત્યો ગરબા અને દાંડિયા છે. ગરબા નૃત્યમાં, સ્ત્રીઓ તેમના માથા પર છિદ્ર સાથે પોટ સાથે નૃત્ય કરે છે, જેની અંદર એક દીવો બળે છે.
ગુજરાતનો પોશાક
ગુજરાતમાં ગરબા ઉત્સવમાં પુરુષો અને સ્ત્રીઓ પરંપરાગત પોશાક પહેરે છે. ગુજરાતી પુરુષોનો પરંપરાગત પહેરવેશ ચોર્નો અને કેડિયા અથવા કાડુ છે. ચોર્નો એ ધોતી જેવું જ કપાસનું પેન્ટ છે, પરંતુ તેની કમર સ્થિતિસ્થાપક છે. કેડિયાને ઘેરદાર કુર્તી કહેવામાં આવે છે, તેના પર મિરર વર્ક અને ભરતકામ તેને આકર્ષક બનાવે છે.
ગુજરાતમાં મુખ્ય ધર્મો
અનુસરવામાં આવતા મુખ્ય ધર્મો હિંદુ ધર્મ, જૈન ધર્મ અને બૌદ્ધ ધર્મ છે. સમગ્ર ગુજરાતમાં મુસ્લિમ ધર્મ, ખ્રિસ્તી, પારસી, સિંધી અને અન્ય ઘણા ધર્મોનું આસ્થા સાથે પાલન કરવામાં આવે છે. ગુજરાત તેના મંદિરો માટે પ્રાચીન સમયથી પ્રખ્યાત છે.
ગુજરાતની કલા અને હસ્તકલા
પટોળા, રબારી, મુતવા અને સુફ એ ભરતકામની પેટર્ન છે જે સમગ્ર વિશ્વમાં પ્રખ્યાત છે. ગુજરાતના આદિવાસીઓ વારલી, પિથોરા અને રોગન જેવા ચિત્રો બનાવે છે જે ચોક્કસ ગામઠી આકર્ષણ ધરાવે છે. કચ્છ બાંધણી અથવા બાંધેજ, સુરતમાં ઝરી વર્ક અને સેડલ એમ્બ્રોઇડરીની આકર્ષક પેટર્ન ખૂબ જ સુંદર છે.
ભારતના ગુજરાત રાજ્યમાં ઘણા મહાન લોકોનો જન્મ થયો છે અને આ ભૂમિ ખૂબ જ પવિત્ર ભૂમિ ગણાય છે. ગુજરાત રાજ્યમાં આવા અનેક કિલ્લાઓ બનાવવામાં આવ્યા છે, જેને જોવા અને માણવા માટે દેશ-વિદેશથી લોકો આવે છે.
છેલ્લા શબ્દો
મને આશા છે કે તમને ઉપર જણાવ્યા મુજબ ગુજરાત રાજ્ય વિશેની માહિતી ગમી હશે. જો તમને ગમેતો તમારા મિત્રો સાથે શેર કરો, જો તમને કોઈ પ્રશ્ન હોય તો કોમેન્ટમાં ચોક્કસ પૂછો. આભાર
ગુજરાત વિશે વારંવાર પૂછાતા પ્રશ્નો (FAQ)
ગુજરાતનું નામ શું છે?
5મી સદીની આસપાસ ગુજરાતમાં ગુર્જર નામની એક જાતિ આવી હતી. ગુજરાત નામ આ ગુર્જરો પરથી પડ્યું. આ તે સમય હતો જ્યારે હુણો ઉત્તર તરફ લટાર મારતા આવ્યા. મોટી સંખ્યામાં ગુર્જરો ઉત્તર તરફ સ્થાયી થયા, પરંતુ બહુમતી પશ્ચિમ કિનારે ગયા જ્યાં તેઓ ગુર્જર રાષ્ટ્ર માટે સ્થાયી થયા.
ગુજરાત ભારતમાં શા માટે પ્રખ્યાત છે?
વાઇબ્રન્ટ ગુજરાત અરબી સમુદ્ર સુધી વિસ્તરે છે, જેમાં રણ અને 1600 કિમીનો દરિયાકિનારો છે. તે રાષ્ટ્રપિતા મહાત્મા ગાંધીનું વતન છે. તે તેના દરિયાકિનારા, મંદિરના નગરો અને ઐતિહાસિક રાજધાનીઓ માટે જાણીતું છે. વન્યજીવ અભયારણ્યો, પહાડી રિસોર્ટ અને પ્રાકૃતિક ભવ્યતા એ ગુજરાતની ભેટ છે.
બીજા રાજ્ય વિશે જાણો:
