Kutch District Information in Gujarati કચ્છ જિલ્લા વિશે માહિતી: કચ્છ જિલ્લો એ ગુજરાતના જિલ્લાઓમાંનો એક છે, કચ્છ જિલ્લો, તે ગુજરાતના સૌરાષ્ટ્ર પ્રદેશ હેઠળ આવે છે, તેનું મુખ્ય મથક ભુજ છે, જિલ્લામાં ઘણા નાણાં વિભાગો, 10 તાલુકા, 6 નગરપાલિકા અને 6 વિધાનસભા મતવિસ્તાર છે જે કચ્છ છે. સંસદીય મતવિસ્તાર. આ વિસ્તાર હેઠળ 1389 ગામો અને 632 ગ્રામ પંચાયતો પણ છે.
કચ્છ જિલ્લા વિશે માહિતી Kutch District Information in Gujarati
| Location | વેસ્ટર્ન ગુજરાત, ભારત |
| Geography | વૈવિધ્યસભર લેન્ડસ્કેપ્સ, કચ્છનું મહાન રણ, બન્ની ઘાસના મેદાનો, અરબી સમુદ્રનો તટ |
| Historical Significance | સમૃદ્ધ ઇતિહાસ, વિવિધ રાજવંશો, વેપાર અને વાણિજ્ય કેન્દ્ર સાથે સંકળાયેલ છે |
| Cultural Highlights | હસ્તકલા (ભરતકામ, મિરર વર્ક, લાકડાની કોતરણી), તહેવારો (રણ ઉત્સવ) |
| Resilience | પડકારો પર કાબુ મેળવવો, ભૂકંપ પછીના પુનઃનિર્માણના પ્રયત્નો |
| Economic Landscape | માછીમારી, એગ્રો-પેસ્ટોરલ સમુદાયો, કાપડ, હસ્તકલા, પ્રવાસન |
| Sustainability | જવાબદાર પ્રવાસન, જળ વ્યવસ્થાપન, પર્યાવરણને અનુકૂળ ઉદ્યોગો પર ફોકસ |
| Tourist Attractions | કચ્છનું મહાન રણ, બન્ની ઘાસના મેદાનો, ધોળાવીરા હડપ્પન સાઇટ, રણ ઉત્સવ |
| Contribution to Gujarat | સાંસ્કૃતિક ધરોહર, આર્થિક વિવિધતા |
| Future Outlook | વારસો અને વિકાસ વચ્ચે સંતુલન, ટકાઉ વ્યવહાર |
કચ્છ જિલ્લો
કચ્છ જિલ્લાનો વિસ્તાર 45674 ચોરસ કિલોમીટર છે અને 2011ની વસ્તી ગણતરી મુજબ કચ્છની વસ્તી અંદાજે 20,92,371 છે અને વસ્તી ગીચતા 46 વ્યક્તિ પ્રતિ ચોરસ કિલોમીટર છે, કચ્છનો સાક્ષરતા દર 71.58% છે, સ્ત્રી- 2001 થી અહીં પુરૂષોનો ગુણોત્તર 908 છે. 2011 ની વચ્ચે જિલ્લાનો વસ્તી વૃદ્ધિ દર 32.16% રહ્યો છે.
ભારતમાં કચ્છ જિલ્લો ક્યાં આવેલો છે?
કચ્છ જિલ્લો ભારતના રાજ્યોમાં ગુજરાત રાજ્યના પશ્ચિમ ભાગમાં આવેલો છે, કચ્છ જિલ્લો ઉત્તર-પશ્ચિમ તરફ છે, જેના કારણે તેનો કેટલોક ભાગ સમુદ્રને મળે છે, કેટલોક ભાગ પાકિસ્તાનમાં, કેટલોક ભાગ રાજસ્થાન રાજ્યમાં અને કેટલોક ભાગ ભારતમાં મળે છે. રાજસ્થાન. છે.
રાજસ્થાનનો અમુક ભાગ. રણ, ગુજરાતનો કચ્છ જિલ્લો. તે ઉત્તર-પશ્ચિમ ભાગમાં છે, કચ્છ 23°91′ ઉત્તર અને 70°36′ પૂર્વની વચ્ચે આવેલું છે, કચ્છની ઊંચાઈ 110 મીટર એટલે કે દરિયાઈ સપાટીથી 360 ફૂટ છે, કચ્છની ઊંચાઈ 350 છે. રાષ્ટ્રીય ધોરીમાર્ગ 947 પર ગુજરાતની રાજધાની ગાંધીનગરથી પશ્ચિમમાં કિલોમીટર. અને તે ભારતની રાજધાની દિલ્હીથી દક્ષિણ-પશ્ચિમમાં 1145 કિલોમીટરના અંતરે રાષ્ટ્રીય ધોરીમાર્ગો 48 અને 27 પર સ્થિત છે.
કચ્છ જિલ્લાના પડોશી જિલ્લાઓ
કચ્છ ઉત્તરમાં પાકિસ્તાન, ઉત્તર-પૂર્વમાં રાજસ્થાનના બાડમેર જિલ્લો, પૂર્વમાં ગુજરાતના બનાસકાંઠા જિલ્લો, પૂર્વમાં પાટણ જિલ્લો, દક્ષિણ-પૂર્વમાં સુરેન્દ્રનગર જિલ્લો અને મોરબી જિલ્લાની સરહદે આવેલ છે. દક્ષિણ-દક્ષિણ-પશ્ચિમમાં કચ્છનો અખાત છે, પશ્ચિમે અરબી સમુદ્ર છે.
કચ્છ જિલ્લામાં કેટલા તાલુકા બ્લોક અને પેટા વિભાગો આવેલા છે?
કચ્છ જિલ્લામાં વહીવટી વિભાગો તાલુકાઓ છે, જેને તાલુકા અથવા પેટા વિભાગો તરીકે પણ ઓળખવામાં આવે છે. જિલ્લાઓ 10, અબડસા (અબડસા-નલિયા), અંજાર, ભચાઉ, ભુજ, ગાંધીધામ, લખપત, માંડવી, મુન્દ્રા, નખ્તરણ અને રાપર છે. જિલ્લામાં 6 નગરપાલિકાઓ પણ છે.
કચ્છ જિલ્લામાં વિધાનસભા અને લોકસભા બેઠકો
કચ્છ જિલ્લામાં અબડાસા, અંજાર, ભુજ, ગાંધીધામ, માંડવી અને રાપરમાં 6 વિધાનસભા મતવિસ્તાર અને 1 સંસદીય મતવિસ્તાર છે.
કચ્છ જિલ્લામાં કેટલા ગામો છે?
કચ્છ જિલ્લામાં 632 ગ્રામ પંચાયતોમાં 1389 ગામો છે.
કચ્છ જિલ્લાનો ઈતિહાસ
કચ્છનો ઈતિહાસ બહુ પ્રાચીન નથી કારણ કે કચ્છ રાજ્યની સ્થાપના વાસ્તવમાં 18મી સદીમાં મહારાવ શ્રી વિજયરાજી દ્વારા કરવામાં આવી હતી. આઝાદી પછી, રજવાડું ભારતના પ્રજાસત્તાકનો ભાગ બન્યું અને તેને વર્ગ C રાજ્યનો દરજ્જો મળ્યો, જે છે. . 26 જાન્યુઆરી 1950 થી ભારત સરકાર હેઠળની અગ્રણી સંસ્થા. તે કમિશનર દ્વારા સંચાલિત હતું, જ્યારે બોમ્બે રાજ્ય 1956 માં રચાયું હતું, તે પણ તે રાજ્યનો એક ભાગ બન્યું હતું અને પછીથી ગુજરાતનો એક ભાગ બન્યું હતું.
કચ્છમાં જોવાલાયક સ્થળો
તેની મનમોહક સુંદરતા અને જાજરમાન સફેદ આરસના સ્તંભો સાથે, આ મંદિર પ્રવાસીઓ અને તમામ ધાર્મિક લોકોને આકર્ષે છે. ખૂબ જ સકારાત્મક અને પવિત્ર સ્પંદનો સાથે, મંદિરની મુલાકાત તમને શાંતિ અને સુલેહ-શાંતિની દુનિયામાં લઈ જાય છે. ભદ્રેશ્વર જૈન મંદિરની મુલાકાત માત્ર જૈનો જ નહીં પરંતુ વિશ્વભરના પ્રવાસીઓ પણ આવે છે.
માંડવી બીચ, કચ્છ
માંડવી બીચ, ગુજરાતના કચ્છ પ્રદેશમાં સ્થિત છે, એક પ્રાચીન અને શાંત બીચ છે જે આ પ્રદેશમાં સૌથી વધુ લોકપ્રિય રજાના સ્થળોમાંનું એક છે. એક આરામદાયક બીચ સ્થાન હોવા ઉપરાંત, માંડવી બીચ તેના કેમ્પિંગ અને વોટર સ્પોર્ટ્સ સુવિધાઓ માટે લોકપ્રિય છે.
ભુજમાં વિજય વિલાસ પેલેસ એસ્ટેટની નજીક, માંડવી બીચ સ્વચ્છ પાણી અને સુંદર દૃશ્ય સાથેનું એક અલાયદું અને શોધાયેલ બીચ સ્થાન છે. જ્યારે તમે ક્ષિતિજ પર સૂર્ય આથમતો જુઓ ત્યારે કિનારા પર લાંબી ચાલ કરો, અથવા પક્ષી જોવા જાઓ અને તેના પ્રાણીસૃષ્ટિ દ્વારા માર્શની સુંદરતા શોધો.
કચ્છ બસ્ટર્ડ અભયારણ્ય, કચ્છ
સ્થાનિક રીતે લાલા પ્રજાન અભયારણ્ય તરીકે ઓળખાય છે, કચ્છ બસ્ટર્ડ અભયારણ્યનો પ્રાથમિક ઉદ્દેશ્ય મહાન ભારતીય બસ્ટર્ડનું સંરક્ષણ કરવાનો છે. તે ગુજરાતના નલિયા તાલુકાના જખૌ ગામમાં આવેલું છે. અભયારણ્ય ત્રણ અલગ-અલગ પ્રકારના બસ્ટર્ડ્સનું ઘર છે.
આ અભયારણ્ય માત્ર 2 ચોરસ કિલોમીટરના વિસ્તારને આવરી લે છે પરંતુ હજુ પણ તેમાં હેરિયર, કોમન ક્રેન, બ્લેક પેટ્રિજ, સેન્ડ ગ્રાઉસ, બ્લેક એન્ડ ગ્રે ફ્રેંકોલિન, સ્પોટેડ અને ઈન્ડિયન સેન્ડગ્રાઉસ, ક્વેઈલ, લાર્ક, શ્રીક, કોર્સેર સહિતની કેટલીક ઉત્કૃષ્ટ પ્રજાતિઓ રહે છે. , પ્લોવર, ઈમ્પીરીયલ ઈગલ, ફ્લેમિંગો, હેરોન્સ, હેરોન્સ, સેન્ડપાઈપર્સ વગેરે. અહીં હાજર અન્ય જંગલી પ્રાણીઓમાં વરુ, કારાકલ, રણ બિલાડી, શિયાળ, પટ્ટાવાળી હાયના, શિયાળ, મંગૂસ, વાદળી બળદ, ચિંકારા, કાંટાળી પૂંછડીવાળી ગરોળી અને વિવિધ પ્રકારના સાપનો સમાવેશ થાય છે.
નારાયણ સરોવર અભયારણ્ય, કચ્છ
ભુજથી 125 કિલોમીટરના અંતરે આવેલું નારાયણ સરોવર અભયારણ્ય લગભગ 444 ચોરસ કિલોમીટરના વિસ્તારમાં ફેલાયેલું છે. અને ગુજરાત રાજ્યના કચ્છ જિલ્લામાં એક અનોખી ઇકોસિસ્ટમ છે. નારાયણ સરોવર ચિંકારા અભયારણ્ય તરીકે પણ ઓળખાય છે, તે ચિંકારા, ભયંકર ભારતીય વરુ, જંગલી બિલાડીઓ, રણના શિયાળ, મધ બેઝર અને જંગલી ડુક્કર જેવા ઘણા સસ્તન પ્રાણીઓનું ઘર છે.
પ્રવાસીઓ આ અભયારણ્યમાં પક્ષીઓની 184 અનન્ય પ્રજાતિઓ પણ જોઈ શકે છે જેમાં વોટરફોલ, બ્લેક ફિઝન્ટ, હોબારા બસ્ટાર્ડ, લેસર ફ્લોરીકન અને ગ્રેટ ઈન્ડિયન બસ્ટર્ડનો સમાવેશ થાય છે. ગોરાડ, બાબુલ, કેરાડો અને વધુ જેવા અભયારણ્યમાં લગભગ 252 પ્રકારના છોડ જોવા મળે છે.
માતા નો મઢ, કચ્છ
માતા નો મઢ એ મા આશાપુરાને સમર્પિત મંદિર છે અને તે ગુજરાતના ભુજ શહેરથી 138 કિમીના અંતરે આવેલું છે. માતા નો મઢ એ દેવી જાડેજાને સમર્પિત એક પ્રાચીન મંદિર છે અને કાકરભીતની પશ્ચિમે આવેલું છે. મૂળ 1200 વર્ષ જૂનું મંદિર ભૂકંપના કારણે બે વાર નષ્ટ થયું હતું.
જે મંદિર આજે મજબૂત છે તે સુંદરજી સૌદાગરે બંધાવ્યું હતું. આ માળખું વધુ ભવ્યતા અને વધુ સારા પરિમાણો સાથે બાંધવામાં આવ્યું છે. મુખ્ય મંદિર ભુજના આકાશમાંથી બહાર આવે છે અને મુલાકાતીઓ માટે આકર્ષક દ્રશ્ય બનાવે છે. માતા નો મઢમાં ઘણી મહત્વપૂર્ણ ધાર્મિક પ્રવૃત્તિઓ કરવામાં આવે છે અને ઘણા હિન્દુ તહેવારો જેમ કે દિવાળી, નવરાત્રી વગેરે ખૂબ જ ઉત્સાહથી ઉજવવામાં આવે છે.
ધોળાવીરા, કચ્છ
સિંધુ ખીણની સંસ્કૃતિ દરમિયાન એક મહત્વપૂર્ણ ખોદકામ સ્થળ તરીકે જાણીતું, ધોળાવીરા લગભગ 4500 વર્ષ પહેલાં સૌથી વિકસિત શહેરોમાંનું એક હતું. તે 2650 અને 1450 BCE વચ્ચે સમૃદ્ધ હડપ્પન સ્થળ હતું.
હાલમાં કચ્છ ગુજરાતના ખડીરબેટમાં પુરાતત્વીય સ્થળ છે, આ ગામ સ્થાનિક રીતે કોટડા ટીંબા તરીકે પણ ઓળખાય છે. આ સ્થળે માત્ર સ્થાપત્ય જ નહીં પરંતુ હડપ્પન જીવનશૈલીના પણ સ્પષ્ટ ઉદાહરણો છે. ત્રણ મુખ્ય આર્કિટેક્ચરલ લેઆઉટમાં વિભાજિત, શહેરમાં એક વિશાળ ખુલ્લું સ્ટેડિયમ પણ છે.
શું કચ્છનું રણ જોવા જેવું છે?
સંપૂર્ણપણે. કચ્છનું રણ ગુજરાતમાં ફરવા માટેના શ્રેષ્ઠ સ્થળોમાંનું એક છે. તેમાં સફેદ મીઠાનું વિશાળ રણ છે. તહેવાર દરમિયાન આ સ્થાનની મુલાકાત લેવાનો સારો વિચાર છે કારણ કે તમે સંસ્કૃતિ અને પરંપરાના મિશ્રણનો અનુભવ કરો છો.
કચ્છ કેમ પ્રખ્યાત છે?
ભગવાન વિષ્ણુના તળાવ તરીકે ઓળખાતા આ સ્થાનમાં ખરેખર પાંચ પવિત્ર તળાવો છે. નારાયણ તળાવની ગણતરી હિંદુઓના સૌથી પ્રાચીન અને પવિત્ર યાત્રાધામોમાં થાય છે. ઉપરાંત, આ તળાવોની ગણતરી ભારતના સૌથી પવિત્ર તળાવોમાં થાય છે.
છેલ્લા શબ્દો
મને આશા છે કે તમને ઉપર જણાવ્યા મુજબ કચ્છ જિલ્લા વિશેની માહિતી ગમી હશે. જો તમને ગમે તો તમારા મિત્રો સાથે શેર કરો, જો તમને કોઈ પ્રશ્ન હોય તો કોમેન્ટ માં ચોક્કસ પૂછો. આભાર
કચ્છ જિલ્લા વિશે વારંવાર પૂછાતા પ્રશ્નો (FAQ)
કચ્છમાં કેટલા જિલ્લાઓ આવેલા છે?
કચ્છ જિલ્લો દસ તાલુકાઓમાં વિભાજિત થયેલ છે: અબડાસા (અડાસા-નલિયા), અંજાર, ભચાઉ, ભુજ, ગાંધીધામ, લખપત, માંડવી, મુન્દ્રા, નખત્રાણા અને રાપર.
કચ્છ શા માટે પ્રખ્યાત છે?
ભગવાન વિષ્ણુના સરોવર તરીકે ઓળખાતું આ સ્થાન વાસ્તવમાં પાંચ પવિત્ર સરોવર ધરાવે છે. નારાયણ સરોવરની ગણના હિંદુઓના સૌથી પ્રાચીન અને પવિત્ર તીર્થસ્થળોમાં થાય છે. ઉપરાંત, આ તળાવોને ભારતના સૌથી પવિત્ર તળાવોમાં ગણવામાં આવે છે.
બીજા જિલ્લા વિશે જાણો:
